Urlop to chyba najbardziej wyczekiwany moment w ciągu roku. Pracownicy z niecierpliwością wyczekują najczęściej wakacji lub ferii zimowych, aby skorzystać z dni wonnych w pracy. Planują wówczas wyjazdy lub po prostu odpoczynek w domu rodzinnym, z dala od zgiełku firmowego. Wówczas w końcu można wyłączyć komputer, nie sprawdzać poczty, nie odbierać telefonów służbowych i korzystać z prawa, który przysługuje każdemu pracownikowi.
Podkreślić należy, że rodzaj umowy o pracę nie ma znaczenia w przypadku prawa do urlopu. Oznacza to, że każdemu pracownikowi przysługują dni wolne, niezależnie od podpisanej umowy z pracodawcą. Jednak długość urlopu uzależniona jest od kilki czynników i charakteru zatrudnienia.
A zatem, urlop jak liczyć? Sprawa powinna być bardzo prosta, ponieważ to pracodawca określa wymiar urlopu wypoczynkowego. Zdarza się jednak tak, że pracownik nie może uzyskać informacji na ten temat od działu kadrowego lub brak porządku w papierach pracodawcy nie pozwala na dokładne określenie wymiaru urlopu. W związku z tym każdy pracownik powinien zapoznać się z wymiarem urlopu wypoczynkowego. Co prawda, zwiększa się liczba portali, które oferują możliwość wyliczenia urlopu, jednak sprawa jest na tyle prosta, że pracownik nie potrzebuje pomocy osób z zewnątrz.
Jak to wygląda w rzeczywistości? Urlop wynosi 20 lub 26 dni w zależności od stażu pracy. W przypadku zatrudnienia krótszego niż 10 lat – pracownikowi przysługuje 20 dni. I analogicznie, gdy pracownik posiada staż pracy dłuższy niż 10 lat, to wymiar urlopu zwiększa się do 26 dni. Do obliczania wymiaru urlopu wliczają się jednak ukończone szkoły:
• 3 lata w przypadku ukończenia szkoły zasadniczej lub równorzędnej;
• 5 lat w przypadku ukończenia szkoły średniej zawodowej;
• 6 lat w przypadku ukończenia szkoły policealnej;
• 8 lat w przypadku ukończenia szkoły wyższej.
Podkreślić należy, że lata nauki nie sumują się.
W związku z tym wyliczenie wymiaru urlopu wydaje się banalne proste. No dobrze, ale co w przypadku rozpoczęcia pracy w ciągu roku kalendarzowego i/lub na podstawie innej umowy o prace? Sprawa już wygląda nieco inaczej, ale również nie jest skomplikowana.
Urlop wypoczynkowy przysługuje w dni pracy pracownika i jeden dzień odpowiada ośmiu godzinom pracy. Dotyczy to również sytuacji, gdy pracownik zatrudniony jest w niepełnym wymiarze godzin. W sytuacji, gdy pracownik nie jest zatrudniony na pełen etat, to wymiar urlopu wyliczany jest proporcjonalnie do czasu pracy. W przypadku niepełnego dnia wolnego, pracodawca zawsze zaokrągla wymiar urlopu w górę.
Sprawa może wydawać się nieco trudniejsza, w przypadku wyliczenia dni wolnych po podjęciu pierwszej pracy. Pracownikowi przysługują dni wolne z każdym kolejnym miesiącem pracy w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu, który przysługuje pracownikowi w skali roku. Brzmi skomplikowanie, jednak po zastanowieniu okazuje się, że sprawa jest bardzo prosta. Ponieważ każdemu pracowników w pierwszym roku pracy przysługuje 1,66 dnia urlopu za każdy miesiąc pracy. W ten sposób można wyliczyć urlop wypoczynkowy po dwóch, trzech, czterech, itd. miesiącach od zatrudnienia.
Oczywiście urlop będzie inaczej liczony w zależności od dnia rozpoczęcia pracy. W tym miejscu należy rozróżnić rozpoczęcia pracy w pierwszym dniu miesiąca oraz w jego trakcie. W pierwszym przypadku, prawo do urlopu nabywane jest z końcem miesiąca, w którym pracownik został przyjęty do pracy. Natomiast w drugim przypadku, prawo do urlopu nabywane jest po miesiącu od zatrudnienia. Nic skomplikowanego.
Należy wspomnieć także o urlopie proporcjonalnym, który wyliczany jest w przypadku np. zmiany pracodawcy w ciąg roku. Podjęcie kolejnej pracy powoduje, że u nowego pracodawcy urlop pracownika będzie wyliczany proporcjonalnie do okresu, który pozostał do końca roku kalendarzowego lub okresu zatrudnienia.
Inaczej wymiar urlopu wypoczynkowego przedstawia się w przypadku podpisania umowy zlecenia. Wówczas pracownikowi nie przysługuje urlop, zgodnie z kodeksem pracy. Oznacza to tylko tyle, że dni wolne będą wyliczane na proporcjonalnie do okresu pracy.
Ważne jest jednak to, że urlop wypoczynkowy jest okresem płatnym. Oznacza to, że w przypadku np. rozwiązania umowy o pracę, pracownik powinien wykorzystać urlop lub otrzymać stosowany ekwiwalent. Jednak to pracodawca decyduje czy pracownik ma wykorzystać zaległe dni urlopowe czy otrzyma stosowne wynagrodzenie pieniężne
Podsumowując, urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu pracownikowi zatrudnionemu na postawie umowy i w każdym roku kalendarzowym. Tak jak wspomniano, wielkość urlopu uzależniona jest od stażu pracy. W staż pracy wliczane są jednak lata nauki, co znacznie poprawia sytuację osób podejmujących pierwszą pracę po okresie nauki. Współczynnik do wyliczania urlopu proporcjonalnego wynosi 1,66. W związku z tym, nikt nie powinien mieć trudności z wyliczeniem wymiaru urlopu wypoczynkowego. Sprawa wydaje się naprawdę prosta. Jednak w przypadku jakichkolwiek problemów, można porozmawiać z działem kadrowym w firmie lub skorzystać z kalkulatorów dni urlopowych dostępnych on-line.
